Het woord ‘Eutonie’ is afgeleid van het Griekse ‘εὔτονος’ [éw-tonos] en betekent letterlijk een goede, een zo optimaal mogelijke spanning.
Eutonie is een ervaringsgerichte lichaamspedagogie die vertrekt van het inzicht dat in je lichaam en geest een natuurlijke spankracht aanwezig is. Dankzij zijn natuurlijke intelligentie kan het lichaam adequaat reageren op allerhande veranderingen. Door Eutonie leer je omgaan met spanning om je gezondheid en levenskwaliteit te verhogen. Je leert naar binnen en naar buiten voelen en bewust aanwezig zijn in je lichaam.
Je lichaamstonus is nauw verbonden met je levensverhaal: zowel je geschiedenis als je leven hier en nu hebben een invloed op de spanningsbalans. Door allerhande gebeurtenissen en ervaringen kan je balans uit evenwicht raken: te veel werkdruk, moeilijkheden binnen een relatie, ziekte, vermoeidheid, stress, innerlijke onzekerheid, verlies en rouw, verandering in leefomstandigheden. Het is mogelijk dat je hierdoor fysieke en/of psychische klachten krijgt.
Eutonie biedt je de kans om met deze klachten constructief en regulerend om te gaan. Je herkent en erkent je lichaam als betrouwbare wegwijzer. Eutonie neemt je mee op een boeiende ontdekkingstocht naar je eigen grenzen, je (lichamelijke) identiteit, authentieke levensenergie en levenskwaliteit.
Lichaamscellen bevatten zowel persoonlijke levensgeschiedenis als de herinnering aan de evolutie van het leven. Het lichaam is de toegangspoort bij uitstek om jouw diepste kern te bereiken.
Eutonie kan ook meer zijn dan een lichaamspedagogie, ze kan uitgroeien tot een manier van leven: aandachtig en bewust aanwezig zijn in elk moment, voeling houden met jezelf en met je omgeving.
Als ervaringsgerichte lichamelijke pedagogie richt Eutonie zich via het lichaam tot de gehele mens. Door haar aanpak stimuleert zij de diverse ‘lagen’ en ‘werelden’ in jezelf te verkennen en te onderzoeken. De verkenning van de huid opent bijvoorbeeld een andere wereld dan de zoektocht naar de eigen botstructuur. Jouw wezenlijke groeikracht wordt aangesproken en verborgen potentieel wordt aangeboord. Eutonie kan de weg tonen naar ‘menswording’ en bijdragen tot een vermenselijking van de samenleving.
Eutonie ontstond in de eerste helft van de 20ste eeuw, onder impuls van Gerda Alexander (1908 – 1994). Als prille twintiger was ze vanuit haar muzische-ritmische vorming gefascineerd door beweging. Omdat ze werd geconfronteerd met gezondheidsproblemen, ging ze op zoek naar een levenswijze die haar spieren minder belastte en minder energie kostte. Door te experimenteren met spanningsbalans vond ze een economische natuurlijke bewegingsmethode en ontdekte ze een belangrijk verband tussen ‘gevoelde’ beweging en mentale processen. In 1957 noemde ze deze methode ‘Eutonie’.
Via haar school in Kopenhagen werden vele eutoniepedagogen op weg gezet om zelf verder te blijven zoeken naar een gezonde harmonische lichaamsspanning. De Gerda Alexander eutonie ontwikkelde zich vooral in Denemarken, Duitsland, Zwitserland, Frankrijk, België, Canada en Zuid-Amerika.
Gerda Alexander stelt in 1969 haar methode voor in Leuven.
Hannelore Scharing (1925), werkzaam als ademtherapeute in het Zwarte Woud, ging een eigen weg en richtte in 1975 haar school ‘Atem, Rhythmus und Bewegung’ op. Sommigen van haar leerlingen zijn werkzaam in Vlaanderen en Nederland.
In 1987 werd eutonie door de World Health Organization officieel erkend.
In Vlaanderen heeft Jenny Windels (1925-2014) baanbrekend werk verricht rond eutonie bij kinderen. Nederland kan dankbaar terugblikken op de inspirerende benadering van Rosa Spekman (1925) als eutoniepedagoog.
De vzw Vlaamse Eutonie School leidt mensen op tot eutoniepedagoogves. Haar werkwijze integreert de benadering van Gerda Alexander en van Hannelore Scharing. Bovendien verbindt zij de rijke inzichten van Godelieve Denys-Struyf (1931-2010) over de spierkettingen GDS met de inzichten vanuit de psychogenese en de neurowetenschappen. Hierom en omwille van haar pedagogische doelstellingen en methodiek neemt de Vlaamse Eutonie School in het eutonielandschap een bijzondere plaats in.